ΒΙΤΑΜΙΝΕΣ
Είναι απαραίτητες για τα κύτταρά μας, ώστε να λειτουργούν σωστά. Συμμετέχουν στην πλειοψηφία των βιοχημικών διεργασιών που πραγματοποιούνται καθημερινά στον οργανισμό μας, ρυθμίζουν τον μεταβολισμό, διευκολύνουν την απελευθέρωση ενέργειας και συμβάλλουν στην διατήρηση της καλής μας υγείας. Υπάρχουν διαφορετικές βιταμίνες, που ταξινομούνται σε δύο ομάδες: τις υδατοδιαλυτές βιταμίνες (διαλυτές στο νερό) και τις λιποδιαλυτές βιταμίνες (διαλυτές στο λίπος). Οι λιποδιαλυτές απορροφώνται με το λίπος και αποθηκεύονται στο σώμα. Σε αντίθεση, οι υδατοδιαλυτές βιταμίνες (με εξαίρεση τη βιταμίνη Β12) δεν αποθηκεύονται στο σώμα. Η αδυναμία αυτή για μακροχρόνια αποθήκευση καθώς επίσης και η ανικανότητα του ανθρώπινου οργανισμού για τη βιοσύνθεση τους καθιστά αναγκαία την καθημερινή τους πρόσληψη σε επαρκείς ποσότητες .
○ Βιταμίνη Ε
Αποτελεί ένα από τα σπουδαιότερα λιποδιαλυτά αντιοξειδωτικά, καθώς έχει αντιφλεγμονώδη δράση και διεγείρει το ανοσοποιητικό σύστημα. Παράλληλα παρουσιάζει αντιγηραντικές ιδιότητες, καθώς η αντιοξειδωτική δράση της συμβάλλει στην εξουδετέρωση των ελεύθερων ριζών που παράγονται καθημερινά από τα κύτταρά μας, προστατεύοντας έτσι τον οργανισμό από το οξειδωτικό στρες, παράγοντα που συμβάλει καθοριστικά στις περισσότερες ασθένειες των κυττάρων. Ως κύριο αντιοξειδωτικό, προστατεύει τη μεμβράνη που περιβάλλει τα κύτταρα του σώματος, ιδιαίτερα τα ερυθρά αιμοσφαίρια και τα λευκοκύτταρα (κύτταρα του ανοσοποιητικού συστήματος). Έχει συσχετισθεί από επιστημονικές μελέτες με την προστασία σε παθήσεις όπως η νόσος Alzheimer, ο καρκίνος, οι καρδιοπάθειες και οφθαλμολογικές παθήσεις.
Alzheimer και βιταμίνη Ε
Σύμφωνα με μελέτη, η οποία δημοσιεύθηκε στο μεγάλου κύρους ιατρικό περιοδικό η χορήγηση βιταμίνης Ε ημερησίως σε ασθενείς με ήπιας μορφής της νόσου Alzheimer’s επιβράδυνε σημαντικά την εξέλιξη της ανίατης αυτής νόσου.
- New England Journal of Medicine (1997, 336: 11 – 12)
- (Farina, N., Llewellyn, D., Isaac, M. G. E. K. N., & Tabet, N. (2017). Vitamin E for Alzheimer’s dementia and mild cognitive impairment. In the Cochrane database of systematic reviews (Vol. 4, p. CD002854). https://doi.org/10.1002/14651858.CD002854.pub5)
Καρκίνος και βιταμίνη Ε
Πολυάριθμες επιδημιολογικές μελέτες έχουν δείξει ότι υψηλά επίπεδα βιταμίνης Ε στο αίμα συνδέονται με χαμηλότερα ποσοστά εμφάνισης καρκίνου.
Σε μελέτη βρέθηκε ότι οι ασθενείς που είχαν τα υψηλότερα επίπεδα βιταμίνης Ε στο αίμα παρουσίαζαν 5 φορές μικρότερες πιθανότητες να προσβληθούν από καρκίνο σε σχέση με αυτούς που είχαν τα χαμηλότερα επίπεδα
- (British J Cancer, 49, 1984, 321-24).
Σε αρκετές μελέτες επιβεβαιώθηκε τη σχέση μεταξύ χαμηλών επιπέδων βιταμίνης Ε στο πλάσμα του αίματος και κινδύνου εμφάνισης πολλών μορφών καρκίνου. Η έρευνα διαπίστωσε ότι αυτό ισχύει ιδιαίτερα για τους επιθηλιακούς τύπους καρκίνου
- (Intern J Epidem, 17, 1988, 281 86)
- (Brigham and Women’s Hospital. (2019, January 8). Genetics may influence the effects of vitamin E on cancer risk. ScienceDaily. Retrieved April 11, 2020 from sciencedaily.com/releases/2019/01/190108125508.htm)
- (Jiang, Q. (2017). Natural Forms of Vitamin E as Effective Agents for Cancer Prevention and Therapy. Advances in Nutrition: An International Review Journal, 8(6), 850–867. https://doi.org/10.3945/an.117.016329).
Καρδιοπάθειες και βιταμίνη Ε
H βιταμίνη Ε δεσμεύει τις ελεύθερες ενεργές μορφές οξυγόνου που βρίσκονται στον οργανισμό, προστατεύοντας τους βιολογικούς δείκτες από οξειδώσεις, που κατά συνέπεια προκαλούν τόσο την κακή χοληστερίνη (LDL) όσο και τα τριγλυκερίδια καθώς επίσης και οξειδώσεις του DNA. Η οξείδωση των βιοδεικτών ενδέχεται να προκαλέσει διάφορες αρνητικές επιπτώσεις μεταξύ άλλων και την αθηρωματική πλάκα. Η πλάκα αυτή μπορεί να οδηγήσει σε προβλήματα όπως έμφραγμα ή εγκεφαλικό επεισόδιο, εάν αποσπαστούν κομμάτια της.
Σε διπλή-τυφλή μελέτη διαπιστώθηκε η επιβράδυνση της εξέλιξης όλων των αρτηριακών αλλοιώσεων σε άνδρες με στεφανιαία νόσο που λάμβαναν βιταμίνη Ε.
- (JAMA, 273(23), 1995, 1849-54).
- (Chae, C. U., Albert, C. M., Moorthy, M. v., Lee, I. M., & Buring, J. E. (2012). Vitamin E supplementation and the risk of heart failure in women. Circulation: Heart Failure, 5(2), 176–182. https://doi.org/10.1161/CIRCHEARTFAILURE.111.963793)
- (Hu, X. X., Fu, L., Li, Y., Lin, Z. B., Liu, X., Wang, J. F., Chen, Y. X., Wang, Z. P., Zhang, X., Ou, Z. J., & Ou, J. S. (2015). The cardioprotective effect of Vitamin E (alpha-tocopherol) is strongly related to age and gender in mice. PLoS ONE, 10(9). https://doi.org/10.1371/journal.pone.0137405)
Οφθαλμολογικές - λοιπές παθήσεις και βιταμίνη Ε
Η βιταμίνη Ε συμβάλει στη μείωση της συγκόλληση των αιμοπεταλίων, βοηθά στην αποφυγή θρομβώσεων, στη μείωση της πίεσης, στην πρόληψη του καταρράκτη, στην επούλωση και περιορισμό των ουλών.
Μελέτη του Εθνικού Οφθαλμολογικού Ινστιτούτο των Η.Π.Α. έδειξε ότι η τακτική λήψη φυσικής βιταμίνης Ε μειώνει τον κίνδυνο καταρράκτη τουλάχιστον κατά 30%
- (Ophthal, 1998, 831 – 36).
- (Braakhuis, A. J., Donaldson, C. I., Lim, J. C., & Donaldson, P. J. (2019). Nutritional strategies to prevent lens cataract: Current status and future strategies. In Nutrients (Vol. 11, Issue 5). MDPI AG. https://doi.org/10.3390/nu11051186)
Ρευματοειδής αρθρίτιδα και βιταμίνη Ε
Η βιταμίνη Ε βελτιώνει την κυκλοφορία του αίματος, διορθώνοντας τις βλάβες των ιστών και είναι χρήσιμη στην αντιμετώπιση κατά των πόνων της ρευματοειδούς αρθρίτιδας και της ρευματοειδούς (αγκυλωτικής) σπονδυλίτιδας, όσο και τα μη στεροειδή αντιφλεγμονικά φάρμακα (NSAID).
Σύμφωνα με μελέτη σε ηλικιωμένα άτομα με αναπνευστικά προβλήματα, η λειτουργία των πνευμόνων τους βελτιώθηκε με την αύξηση της βιταμίνης Ε στη διατροφή τους.
- (Am J Resp Med, 1996, 154: 1401-04)
- (Chin, K. Y., & Ima-Nirwana, S. (2018). The Role of Vitamin E in Preventing and Treating Osteoarthritis – A Review of the Current Evidence. Frontiers in pharmacology, 9, 946. https://doi.org/10.3389/fphar.2018.00946)
○ Βιταμίνη Κ
Είναι απαραίτητη για την πήξη του αίματος, αποτρέποντας την αιμορραγία, καθώς συμβάλει στη δημιουργία της απαραίτητης για την πήξη του αίματος προθρομβίνης. Συμβάλει επίσης στην διεξαγωγή της μεταλλοποίησης του οστού, δηλαδή προάγει τη σταθεροποίηση του ασβεστίου στη δομή των οστών.